Makaleler
Trafik Kazalarından Doğan Maddi Tazminat Trafik kazasında eşyaya zarar gelebilir
Trafik Kazalarından Doğan Maddi Tazminat Trafik kazasında eşyaya zarar gelebilir.
Bu zarar eşyanın kısmen veya tamamen tahrip olmasıdır. Daha basit bir ifadeyle kazadan önceki hali ile sonraki hali arasındaki farktır. Eşyanın tamamen yok olması durumunda zarar görenin elde ettiği yarar zarardan düşülerek denkleştirme yapılır. Eşyanın hurda değeri var ise bu, zarardan düşülecektir. Eşya kısmen zarar görmüş ise değerinde bir azalma meydana gelmiştir. Bu değer kaybı ve zarar sebebiyle yoksun kalınan kar da zarara dahildir. Eşyanın kısmen tahrip olması durumunda zarar veren onarım giderlerini ödemek zorundadır. Munzam ( aşkın ) zarar faizle karşılanamayan zarardır. Eğer aşkın zarar söz konusu ise borçlu kusurlu olmadığını ispat etmedikçe bu zarardan da sorumludur. Yargıtay da trafik kazalarından kaynaklı munzam zarar isteklerini kabul etmektedir.
Yaralamalı Trafik Kazası
Tazminatı Yaralamalı trafik kazasında bir kişinin yaralanması durumunda oluşan zararlar tedavi giderleri ile çalışma gücünün sürekli ya da geçici kaybından doğan zararlardır. Zarar görenin sağlığına kavuşması için gerekli olan ameliyat, ilaç, tahlil vb. tüm giderler tedavi gideri kapsamındadır. Yargıtay’a göre ileride yapılması zorunlu tedavi giderleri de önceden istenebilir. Trafik kazası sonucu yaralanmada tedavi giderlerinin yanında çalışma gücünün kaybı sebebiyle de zarar meydana gelebilir. Buna iş göremezlik zararı da denilebilir. Bu iş göremezlik geçici veya kalıcı olabilir. Geçici olması durumunda kişinin kendi yerine çalıştırdığı kişiye ödediği ücret zarar olarak değerlendirilir. Esnafın kendi yerine birisini çalıştırması veya ev hanımının hizmetçi tutması bu duruma örnektir. Tedavi sürecinde çalışamamaktan kaynaklı ekonomik kazanç kaybı da zarardır. Zarar görenin bu zarardan dolayı çalışma gücünü sürekli olarak kaybetmesi durumunda öncelikle kaybın derecesi belirlenir. Zarar görenin işçi olması durumunda zarar Sağlık İşlemleri Tüzüğüne göre belirlenir. Bu kaybın saptanmasında zarar görenin mesleği de göz önünde bulundurulur. Zararın meslek yönünden reel etkisi hesaplanır. Zarar görenin kazanç kaybı belirlenirken kişinin ileride alacağı terfiler ve maaş artışları da değerlendirmeye alınır. Bu değerlendirme yapılırken kişinin yaşı da hesabı etkiler. Zarar görenin gelirinde azalma olmamasına rağmen bir sakatlık sebebiyle hayatını devam ettirirken ek bir efor sarf ediyorsa bu durum da tazminatı gerektirir.
Ölümlü Trafik Kazası Tazminatı
Ölümlü trafik kazası sonrasında doğacak zarar ölüm nedeniyle yapılan giderler, defin giderleri ve destek zararıdır. Ölümün sonradan meydana geldiği durumlarda ise tedavi giderleri, bu süre içinde çalışamama sebebiyle yoksun kalınan kazanç, defin giderleri ve destek zararı istenebilecektir. Trafik kazası nedeniyle ölüm meydana gelmişse ölenin destek olduğu kişiler bu destekten yoksun kalacaklardır. Bu zarara destek zararı denir. Destekten yoksun kalanlar ‘’ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı’’ talep edebilirler. Bu talep hakkı doğrudan BK m.56 ya dayanmaktadır. Bu destek zararı hesaplanırken destek olanın gelir durumu, yardımın miktarı ve desteğin süresi esas alınır. Bu etkenlerin somut olaya etkisi değerlendirilerek tazminat miktarı belirlenir. Zarar gören, tazminat alacağına zararın doğduğu an hak kazandığı için bu trafik kazası tazminatın ödenmesine kadar geçen süre için faiz talep edebilir. Trafik Kazasında Manevi Tazminat Manevi zarar mağdurda elem, keder ve ıstıraba sebep olan zarardır. Trafik kazası sebebiyle vücut bütünlüğü ihlal edilen, sağlığı bozulan, yaralanan kişi bizzat dava açabilir. Fakat bazen eş, çocuk gibi yakınlar da psikolojilerinin etkilenmesi sebebiyle manevi tazminat davası açabilmektedirler. Ölüm halinde manevi tazminat davasını ölenin yakınları açabilmektedir. Bunun için kişiyle aralarında fiili bir bağ bulunmalı ve davacı, kişinin ölümünden büyük üzüntü duymalıdır. Dava dilekçesinde talepte bulunulduğu takdirde faize hükmedilebilir. Trafik Kazalarında Zamanaşımı Trafik kazası tazminat davalarında zarar ve failin öğrenilmesinden itibaren 2 yıl içinde tazminat davası açılmazsa alacak zamanaşımına uğrar. Zarar ya da fail öğrenilemediği durumda ise zamanaşımı 10 yıldır.
Trafiğe İlişkin Sigortalar KTK hükümlerine göre motorlu araç işletenler zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, işletilme halinde karayolunda kaza yapan motorlu araçların maddi zararlarını karşılar. Manevi zararlar sigorta kapsamında değildir. Sigortacının sorumluluğu sigorta limiti ile sınırlıdır. İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Araç işletenin bu aracın işletilmesinden dolayı oluşan ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası dışında kalan hukuki sorumluluğunu poliçede yazan azami sınırlara kadar sigorta güvencesi altına alan sigorta sözleşmesidir. İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası nin sorumluluğu taraflarca serbestçe kararlaştırılan sigorta limiti ile sınırlıdır. Kasko Sigortası Gerçekleşen riziko dolayısıyla sigorta ettirenin motorlu aracında meydana gelen zararı karşılamayı amaç edinen bir mal sigortasıdır. Sigortacı, sigorta ettiren veya sigortadan faydalanan kimsenin yahut fiillerinden hukuken mesul bulunduğu kimselerin kusurlarından doğan hasarları tazmin ile sorumludur. Fakat sigorta ettiren veya bundan yararlananın kastından ya da sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa malın ayıbından doğan zararları tazmin etmek zorunda değildir. Uygulamada en çok karşılaşılan husus olan ehliyetsiz araç kullanma durumunda oluşan zararlar teminat dışındadır.